Τοξυνότυρο, ήξυνοτύρι Κοζάνης, είναι ένα μη παστεριωμένο ελληνικό τυρί από τυρόγαλα, το οποίο παράγεται από πρόβειοή κατσικίσιοκαι έχει σκληρή και λεπτόκοκκη συνοχή, πικάντικο άρωμα και γλυκόξινη γεύση γιαουρτιού. Παραδοσιακά, το τυρί αποστραγγίζεται και σκληρύνεται σε καλαμένια καλάθια ή αφήνεται να ωριμάσει σε σακούλες από δέρμα ζώων. Δεν χρησιμοποιείται αγελαδινόγάλα για την παραγωγή του.Μπορεί να καταναλωθεί είτε ως φρέσκο τυρί, είτε αφού ωριμάσει με τη χρήση φυσικής κυρίαρχης μικροχλωρίδας, κατά τη διάρκεια μιας τρίμηνης περιόδου ωρίμανσης. Τα στελέχη των γαλακτοβάκκιλωνστο ξυνότυρο έχουν αντιβακτηριακές επιδράσεις που καταστρέφουν τους παθογόνους οργανισμούς της σαλμονέλας.